Nie wszyscy wiedzą, że część składek emerytalnych można dziedziczyć. Dotyczy to składek przekazywanych do II filaru systemu emerytalnego, czyli na konto emerytalne w ramach Otwartych Funduszy Emerytalnych (OFE) oraz na tzw. subkonto w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Środki zgromadzone na głównym koncie w ZUS nie podlegają dziedziczeniu.
Subkonto stanowi część konta emerytalnego osoby ubezpieczonej w ZUS. Prowadzone jest ono dla tych osób, które są członkami OFE oraz osób, które do OFE nie przystąpiły, ale urodziły się po 1968 r.
Składki zapisane na subkoncie lub w OFE mogą być dziedziczone przez małżonka i osoby wskazane przez zmarłego. Połowa środków zgromadzonych na subkoncie w ZUS i OFE w okresie trwania wspólności majątkowej przekazywana jest w razie śmierci ubezpieczonego na subkonto i rachunek w OFE współmałżonka. W tym przypadku nie ma wypłaty gotówkowej. Pozostała część dzielona jest pomiędzy osoby wskazane za jego życia w umowie na prowadzenie rachunku emerytalnego w OFE. Jeżeli zmarły nie złożył żadnej dyspozycji dotyczącej dziedziczenia, wtedy środki z subkonta wchodzą w skład spadku. Konieczne jest wówczas przeprowadzenie postępowania spadkowego w odniesieniu do tej części środków, które nie zostały przekazane małżonkowi.
Pieniędzy nie dziedziczymy automatycznie, trzeba złożyć stosowny wniosek. W przypadku śmierci bliskiej osoby, fundusz musi zostać o tym fakcie poinformowany, poprzez przedstawienie aktu zgonu. OFE nie podejmuje samodzielnej inicjatywy, by skontaktować się ze spadkobiercą i wypłacić mu zgromadzone składki. OFE ma obowiązek poinformować ZUS o osobach, które otrzymały podział zgromadzonych na rachunku w OFE środków oraz o ich udziale w tych środkach, w ciągu 14 dni od dokonania tego podziału. Następnie, ZUS dokonuje podobnego podziału środków zgromadzonych na subkoncie. Zarówno po otrzymaniu zawiadomienia o podziale środków z OFE, jak i po otrzymaniu wniosku, ZUS ma 3 miesiące na przeprowadzenie podziału.
Kiedy członek OFE osiągnie wiek emerytalny, wszystkie środki z OFE na skutek transferu znajdują się na jego subkoncie w ZUS. W takim przypadku OFE nie inicjuje podziału środków. W przypadku śmierci emeryta, który nabył prawo do emerytury z tytułu osiągnięcia wieku 65 lat i posiadał subkonto w ZUS, osobom uposażonym wypłacane jest jednorazowe świadczenie tzw. wypłata gwarantowana. Osoba uposażona, wskazana przez emeryta, nabywa prawo do całości albo części wypłaty gwarantowanej, jeżeli śmierć emeryta nastąpiła w okresie 3 lat od miesiąca, od którego po raz pierwszy wypłacono emeryturę. Jeżeli emeryt nie wskazuje żadnej osoby uposażonej, to oznacza, że jest nią współmałżonek, o ile w chwili śmierci emeryta pozostawał z nim we wspólności majątkowej. W pozostałych przypadkach wypłata gwarantowana wchodzi w skład spadku.