Z dniem 1 stycznia 2024 roku weszły w życie nowe przepisy, rozdział 3b ustawy z dnia 11 września 2015 roku o zdrowiu publicznym, Dz. U. z 2022 r. poz. 1906, t.j. (dalej: ustawa o zdrowiu publicznym) określające zasady i oznaczenie napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny.
Jakie regulacje zawierają nowe przepisy?
Przede wszystkim ustawodawca precyzuje, że napój z dodatkiem kofeiny lub tauryny to wyrób w postaci napoju będącego środkiem spożywczym, ujętym w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w klasie 10.89 oraz w dziale 11, w którego składzie znajduje się kofeina w proporcji przewyższającej 150 mg/l lub tauryna, z wyłączeniem substancji występujących w nim naturalnie (art. 12l ustawy o zdrowiu publicznym).
Ponadto, w ustawie zostało wskazane, że producent lub importer napoju z dodatkiem kofeiny lub tauryny jest obowiązany do oznaczenia opakowania jednostkowego wyrobu widoczną, czytelną oraz umieszczoną w sposób nieusuwalny i trwały informację o treści „Napój energetyzujący” lub „Napój energetyczny” (art. 12n ww. ustawy).
Najistotniejszą jednak kwestią są uregulowania dotyczące zakazu sprzedaży napojów energetycznych z dodatkiem kofeiny lub tauryny.
Kogo obejmuje zakaz sprzedaży napojów energetycznych?
Zakaz sprzedaży dotyczy:
- osób poniżej 18. roku życia,
- terenów jednostek systemu oświaty,
- sprzedaży napojów w automatach.
Ustawodawca także zawarł przepis, w którym w przypadku wątpliwości co do pełnoletności kupującego, sprzedawca może żądać okazania dokumentów potwierdzających wiek kupującego (art. 12m ust 1 i 2 ustawy o zdrowiu publicznym).
Czy istnieją kary za złamanie zakazu sprzedaży energetyków oraz nieprawidłowe oznakowanie napojów?
Tak, nowe regulacje przewidują kary za złamanie zakazu sprzedaży energetyków osobom, które nie ukończyły 18. roku życia, na terenie jednostek systemu oświaty, czy też w automatach, a także kary za naruszenie przepisów odpowiedniego oznakowania napojów energetycznych.
Kary określają przepisy w Rozdziale 4a ustawy o zdrowiu publicznym, a konkretnie art. 18a i 18b.
Kogo i w jakiej wysokości obciążają kary za złamanie opisanych wyżej zakazów?
Osoba, która wbrew opisanym wyżej zakazom sprzedaje napoje z dodatkiem kofeiny lub tauryny podlega karze grzywny do 2.000 złotych. Takiej samej karze podlega kierownik zakładu handlowego lub gastronomicznego, który nie dopełni obowiązku nadzoru i dopuścili do popełnienia w tym zakresie wykroczenia.
Surowsze kary obowiązują za naruszenie obowiązku odpowiedniego oznakowania napojów energetycznych. Ustawodawca zawarł, że kto produkuje lub importuje napoje z dodatkiem kofeiny lub tauryny, w opakowaniach nie spełniających wymogów podlega grzywnie do 200.000 złotych albo karze ograniczenia wolności, albo obu tym karom łącznie. Jeśli czyn został popełniony w zakresie działalności przedsiębiorcy, za sprawcę czynu zabronionego uznaje się osobę odpowiedzialną za produkcję lub import napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny.