Nowa ustawa o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowywaniu
dziecka „Aktywny Rodzic”. Komu przysługują nowe świadczenia?
W dniu 12 czerwca 2024 roku została ogłoszona nowa ustawa o wspieraniu rodziców
w aktywności zawodowej oraz w wychowywaniu dziecka „Aktywny Rodzic”.
ŚWIADCZENIA JAKIE PRZEWIDUJE USTAWA:
Ustawa wprowadza trzy świadczenia „aktywny rodzic”, które mają wspierać rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka:
1) świadczenie „aktywni rodzice w pracy”
2) świadczenie „aktywnie w żłobku”
3) świadczenie „aktywnie w domu”.
AKTYWNI RODZICE W PRACY
Świadczenie kierowane jest do rodziców dziecka w wieku od 12 do 35 miesiąca życia. Wysokość świadczenia to 1.500,00 złotych miesięcznie przez okres 24 miesięcy od 12 do 35 miesiąca życia dziecka.
Jeśli dziecko legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniem konieczności stałej i długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znaczenie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, powyższe świadczenie będzie przysługiwało w podwyższonej wysokości – 1.900,00 złotych
miesięcznie.
Świadczenie przysługuje, jeśli jesteś aktywnym zawodowo:
1) rodzicem (matką lub ojcem), z którym dziecko wspólnie mieszka i pozostaje na jego utrzymaniu,
2) opiekunem faktycznym dziecka (faktycznie opiekujesz się dzieckiem oraz masz złożony wniosek do sądu opiekuńczego o przysposobienie dziecka),
3) osobą sprawującą pieczę zastępczą nad dzieckiem (rodzicem zastępczym, osobą prowadzącą rodzinny dom dziecka).
Świadczenie przysługuje na wniosek.
AKTYWNIE W ŻŁOBKU
Powyższe świadczenie zastępuje mniej korzystne dofinansowanie obniżenia opłaty za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna, które przysługiwało w wysokości do maksymalnie 400 złotych miesięcznie. Od 1 października 2024 roku uchylone zostały dotychczas obowiązujące przepisy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3.
Nowe świadczenie dedykowane jest rodzicom dzieci uczęszczającym do instytucji opieki nad dzieckiem do lat 3 – tj. żłobka, klubu dziecięcego lub dziennego opiekuna i przysługuje w kwocie 1.500,00 złotych miesięcznie na dziecko lub 1.900,00 złotych miesięcznie na dziecko niepełnosprawne, z zastrzeżeniem, że nie więcej niż wysokość opłaty, jaką rodzic faktycznie ponosi za pobyt w instytucji opieki.
Ustawa wskazała również na górną wysokość opłat żłobkowych, w celu uniknięcia sytuacji, w której po wprowadzeniu ww. świadczenia nastąpi znaczy wzrost opłat. Obecnie maksymalna wysokość została określona na kwotę 2.200,00 złotych miesięcznie.
Świadczenie przysługuje, jeśli jesteś:
1) rodzicem dziecka,
2) opiekunem prawnym dziecka,
3) osobą, której sąd powierzył opiekę nad dzieckiem, czyli:
- rodzicem zastępczym,
- prowadzisz rodzinny dom dziecka,
- sprawujesz pieczę bieżącą nad dzieckiem powierzoną orzeczeniem sądu,
- wystąpiłeś do sądu o przysposobienie dziecka i sąd powierzył Ci opiekę do czasu zakończenia procesu adopcji,
- jesteś opiekunem tymczasowym (w przypadku obywateli Ukrainy). Świadczenie przysługuje na wniosek. Wniosek można złożyć najwcześniej w dniu, w którym dziecko zacznie uczęszczać do żłobka, klubu dziecięcego lub dziennego opiekuna. Jeśli wniosek zostanie złożony w ciągu 2 miesięcy od tego dnia, to Zakład Ubezpieczeń
Społecznych przyzna świadczenie od dnia, w którym dziecko rozpoczęło pobyt w żłobku, klubie dziecięcym czy u opiekuna dziennego. Jeśli nie zmieścisz się w tym terminie, organ przyzna świadczenie od miesiąca, w którym złożyłeś wniosek.
AKTYWNIE W DOMU
Świadczenie kierowane jest do rodziców dzieci w wieku od 12 do 35 miesiąca życia, który nie będą uprawnieni do świadczeń lub nie chcą skorzystać ze świadczenia „aktywni rodzice w pracy” lub „aktywnie w żłobku”. Dotyczy to w szczególności rodziców, którzy pozostają nieaktywni zawodowo lub ich dziecko nie uczęszcza do instytucji opieki.
Wprowadzone świadczenie „aktywnie w domu” uchyla dotychczas obowiązującą ustawę z dnia 17 listopada 2021 roku o rodzinnym kapitale opiekuńczym. Gwarantuje jednak zachowanie wcześniej przyznanego rodzinnego kapitału opiekuńczego, ale daje również możliwość przejścia przez tego rodzica na nowe świadczenie, jeśli jest dla niego bardziej korzystne.
Świadczenie przysługuje, jeżeli jesteś:
1) matką lub ojcem, jeżeli dziecko mieszka z Tobą i pozostaje na Twoim utrzymaniu, również w przypadku, gdy dziecko zgodnie z orzeczeniem sądu jest pod opieką naprzemienną obydwojga rodziców,
2) opiekunem faktycznym dziecka (czyli masz złożony wniosek do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka, jeśli dziecko to znajduje się pod Twoją opieką).
Świadczenie przysługuje na wniosek.
WYBOR ŚWIADCZENIA I JEGO ZMIANA
Wybór jednego z powyższych świadczeń zależy od decyzji rodzica przy założeniu, że na jedno dziecko może być w danym miesiącu wypłacone tylko jedno z ww. świadczeń. Rodzic ma również możliwość nieograniczonej zmiany świadczeń, np. rezygnacji z jednej formy wsparcia i przejścia na drugą, z wyjątkiem, że w danym miesiącu na dane
dziecko będzie mógł pobrać tylko jedno z wybranych świadczeń.
GDZIE ZŁOŻYĆ WNIOSEK
Wniosek należy złożyć w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Wnioski są przyjmowane od dnia 1 października 2024 roku.